1. Khái niệm về phân humic
Phân humic là loại phân chứa axit humic, fulvic và các hợp chất hữu cơ cao phân tử hình thành từ quá trình phân giải mùn, lignin và xác bã thực vật.
Đây là thành phần quan trọng của chất hữu cơ trong đất, có khả năng cải tạo đất và hỗ trợ sinh trưởng cho cây.
2. Thành phần chính
Axit humic (Humic acid): tăng khả năng giữ nước, cải thiện cấu trúc đất.
Axit fulvic (Fulvic acid): tan nhiều trong nước, dễ hấp thu vào cây, giúp vận chuyển dinh dưỡng.
Khoáng chất vi lượng: Fe, Zn, Mn, Cu,… giúp cây phát triển toàn diện.
3. Vai trò của phân humic đối với cây trồng
3.1. Cải tạo đất
Tăng khả năng trao đổi cation (CEC) → đất giữ được nhiều dinh dưỡng hơn.
Giúp tơi xốp đất, giảm nén chặt ở đất sét và tăng giữ ẩm ở đất cát.
Trung hòa độc tố kim loại nặng, hạn chế ngộ độc phèn, mặn.
3.2. Tăng cường hấp thu dinh dưỡng
Humic tạo phức chất chelate với dinh dưỡng (Fe, Zn, Mn, P…) giúp cây dễ hấp thụ.
Giúp phân bón vô cơ như NPK, Ure ít bị rửa trôi, tăng hiệu quả sử dụng 15–30%.
3.3. Kích thích sinh trưởng
Hoạt động như hormone tự nhiên (auxin, cytokinin, gibberellin), giúp:
Kích thích nảy mầm, ra rễ mạnh.
Tăng số chồi, lá và quá trình quang hợp.
Cải thiện quá trình ra hoa – đậu quả.
3.4. Tăng sức chống chịu
Giúp cây chống hạn, chống rét, chống ngộ độc phèn mặn tốt hơn.
Kích hoạt hệ enzyme chống oxy hóa → tăng sức đề kháng sâu bệnh.
4. Hiệu quả thực nghiệm (theo một số nghiên cứu)
Ngô lai: Bón humic kết hợp NPK giúp tăng năng suất 8–12% so với chỉ dùng NPK (Nguyễn Văn Bộ, Viện KH Nông nghiệp VN, 2018).
Lúa: Humic làm tăng khả năng hấp thụ đạm, lúa đẻ nhánh khỏe hơn, giảm 15% lượng phân N mà năng suất vẫn giữ ổn định (Phạm Văn Toàn, 2020).
Cây ăn trái (cam, xoài, sầu riêng): Phun humic lá + tưới gốc giúp bộ rễ phát triển mạnh, tăng tỷ lệ đậu quả, giảm rụng sinh lý (Nguyễn Thị Hạnh, 2021).
.jpg)
5. Hình thức và liều lượng sử dụng
Dạng hạt: Trộn chung với NPK hoặc phân hữu cơ → bón gốc.
Dạng nước: Phun lá hoặc tưới nhỏ giọt, nồng độ 200–300 ppm.
